Franciszek Liszt

edukatornia

Romantyzm w muzyce (krótka charakterystyka)

Romantyzm w muzyce obejmuje cały wiek XIX. W tym okresie zmienia się pojmowanie roli artysty. W klasycyzmie i wcześniejszych epokach artysta był rzemieślnikiem. Począwszy od Beethovena zaczyna się to zmieniać. Artysta jest jednostką wyjątkową, natchnioną. Podkreślany jest też indywidualizm twórczy. To, co osobiste, subiektywne, uczuciowe i nieracjonalne, jest teraz w centrum uwagi.

Warsztat kompozytorski

Pod względem środków kompozytorskich romantyzm stanowi kontynuację klasycyzmu. Nadal obowiązuje system dur-moll,  jest on  cały czas rozwijany i wzbogacany, głównym modelem kształtowania formy jest wciąż sonata.

Gatunki

Kompozytorzy tworzą gatunki przejęte z klasycyzmu – symfonie, sonaty, utwory kameralne, takie jak trio czy kwartet. Nowością jest jednak POEMAT SYMFONICZNY (Franciszek Liszt) – gatunek o charakterze programowym (tytuł lub dołączony opis odwołuje się do pozamuzycznych inspiracji, może ich dostarczać literatura, wydarzenia historyczne, przemyślenia filozoficzne itp.) o swobodnej, jednoczęściowej budowie. Wzrasta rola PIEŚNI SOLOWEJ (Franciszek Schubert, Robert Schumann) gatunku lirycznego, osobistego. Ważny jest też gatunek SYMFONII PROGRAMOWEJ (Hector Berlioz, Franciszek Liszt, Gustaw Mahler), w której wskazówką dla słuchacza jest tytuł bądź literacki opis dołączony do symfonii. Rozpowszechnia się też MINIATURA FORTEPIANOWA (Fryderyk Chopin. Robert Schumann, Franciszek Liszt), co wiąże się z unowocześnieniem fortepianu oraz kultem artystów-wirtuozów. Utwory takie jak etiuda, preludium, impromptus, nokturn, fantazja czy intermezzo zyskują teraz rangę samodzielnych, często rozbudowanych artystycznych całości, sprzyjają romantycznemu zamiłowaniu do oddawania nastrojów ulotnych i indywidualnych.

ORKIESTRA zachowuje klasyczny skład, ale jest rozbudowywana – dochodzą nowe instrumenty (np. harfa, flet piccolo, perkusja) lub zwiększa się ilość tych, które występowały do tej pory. Najbardziej monumentalną obsadę wprowadził w VIII Symfonii (tzw. Symfonii Tysiąca) Gustaw Mahler,

W klasycyzmie podkreślano uniwersalny, międzynarodowy charakter języka muzycznego, w romantyzmie ważne stało się zróżnicowanie narodowe. Powstają SZKOŁY NARODOWE – rosyjska (Michał Glinka oraz tzw. Potężna gromadka, w niej m.in. Modest Musorgski, Mikołaj Rimski-Korsakow, Aleksander Borodin) skandynawska (Jean Sibelius – Finlandia, Edward Grieg – Norwegia), czeska (Bedrich Smetana, Anton Dvorak). Każda z nich reprezentuje specyfikę muzyki tego narodu, z którego się wywodzi.

Wesprzyj nas
Warto zajrzeć