Badacz dźwiękobrazu: R. Murray Schafer (1933–2021)
R. Murray Schafer zmarł 14 sierpnia 2021 roku. Jeśli kogoś nazwać można geniuszem – to właśnie jego. Piotr Grella-Możejko przedstawia sylwetkę i twórczość kompozytora.
Nadzwyczajny odbiór czegoś zupełnie zwyczajnego
Jakim ewenementem jest to, że rozmawiając z daną osobą możemy wsłuchać się w jej specyfikę głosu, wynikającą z wielu czynników charakterystycznych tylko dla niej, i odkryć niepowtarzalność tego zjawiska. Jaką przyjemność może sprawić zatrzymanie się w trakcie spaceru i usłyszenie orkiestry żyjącego miasta – odgłosów przejeżdżających samochodów, deskorolki uderzającej o brukowane podłoże, terkotu szyn uginających się pod ciężarem tramwaju, narastającego szmeru ludzkich głosów, kiedy zbliżasz się do zatłoczonej restauracji, który następnie milknie powoli wraz z twoim oddalaniem.
Symfonia Natury i Kosmosu
Śpiewy lodu, wokalizy zórz polarnych, zawodzenia piasku, kosmiczne solówki planet to tylko niektóre z kompozycji, jakie tworzy Matka Natura i Ojciec Wszechświat. Rozwijająca się technologia pozwala nam na coraz dokładniejsze rejestrowanie dźwięków, które często są słabo słyszalne dla ludzkiego ucha.
Cielesny aspekt performansu
Będąc na koncercie, przywiązujemy znikomą wagę do ruchów, gestów oraz mimiki artysty. Nie zastanawiamy się nad ich znaczeniem. Ludzkie ciało skrywa wiele tajemnic, a muzyk za jego pomocą potrafi przekazać dodatkowe informacje i bodźce słuchaczom. Czy takie gesty i ruchy są przemyślane?
Sen o różnorodności
W obliczu antyludzkiej polityki jesteśmy zobowiązani przypomnieć sobie, kim jest człowiek i jak ważną rolę pełni swobodna ekspresja jego osobowości we wspólnocie.
Eidos i etos muzyki
Jak to jest, że muzyka czyni nas lepszymi i mądrzejszymi? Że łączy nas we wspólnotę, lecz jednocześnie pozawala nam się z niej wyłączyć i zanurzyć w siebie? Jak to jest, że będąc czymś pierwotnym, jak rytm serca i odgłosy przyrody, jest jednocześnie tak subtelna?
Polski wątek w biografii Bacha
Jak to się stało, że największy kompozytor muzyki zachodniej znalazł zatrudnienie na dworze polskiego króla?
Rap patriotów i inne pieśni ojczyźniane
W jaki sposób w utworach opisują nas artyści innych krajów? A jaką autorefleksję o nas i o naszej ojczyźnie możemy spotkać w polskich pieśniach? Zagadnienia te w swoim felietonie porusza Waldemar Kuligowski - profesor w Instytucie Antropologii i Etnologii UAM w Poznaniu.
Recepta na szczęście czy źródło łez?
Czasami wydaje nam się, że niektóre rzeczy są tak pewne, że istnieje małe prawdopodobieństwo, aby nasze spojrzenie na nie uległo zmianie. Wystarczy niekiedy jednak jedna informacja, żeby tak się stało – żebyśmy dostrzegli dany przedmiot w świetle innym niż dotychczas. A co za tym idzie – żebyśmy zmienili odczucia z nim związane. Jak będzie tym razem? O kontekście powstania piosenki Lemon Tree zespołu Fools Garden pisze Ada Dworak.
Muzyka i język - nieprzekraczalna granica
Czy muzyka i język są ze sobą spokrewnione? Zarówno język, jak i muzyka to fenomeny, których nośnik stanowi dźwięk. W sensie ontologicznym są one jednak całkowicie od siebie niezależne, stanowiąc dwie nieprzystawalne do siebie domeny. Muzyka jest asemantyczna, adyskursywna, apojęciowa. Język – semantyczny, dyskursywny, pojęciowy.
