Greckie słowo ethnos wywodzi się od ethnikos, “poganin”, “barbarzyńca”. Ethne było tym, czym nie było polis – miejscem, w którym nie wykształciły się demokratyczne struktury społeczne. Tym samym słowem aleksandryjscy Żydzi określali gojów. Natomiast Anglicy do połowy XIX wieku słowa ethnics używali w znaczeniu “obcy”, “barbarzyński”. Jak widać słowo (bądź przedrostek), które w ostatnich latach zrobiło zawrotną karierę w świecie kultury, nie może pochwalić się równie chlubną etymologią, jak chlubna jest twórczość, która pod jego szyldem powstaje.
ETNO- wskazuje na związek z ludem, narodem czy społeczeństwem, lecz jednocześnie manifestuje to, co w jego kulturze rdzenne, plemienne i pierwotne. Mimo, iż człowiek współczesny “przetworzony” cywilizacją zdaje się być oderwany od owej dziewiczej przestrzeni, sztuka tworzona z etnicznej inspiracji posiada cechy, które pozwalają jej odbiorcy doświadczać namiastki natchnień stojących u źródeł pierwszych nieprzetworzonych wytworów ludzkiej kultury.
Sięganie do tych źródeł potrafi upiększyć nawet gatunkowo i treściowo odległe im rejony twórczości. Pierwszym z brzegu przykładem jest chociażby inspirowana folklorem piosenka Dwa serduszka, która stanowi motyw przewodni i spoiwo nominowanego do Oscara filmu Zimna wojna. Nikt chyba nie wątpi, że ta prosta piosnka, która głeboko poruszyła serca widzów, ma duży udział w sukcesie tego filmu.
Po prostu to, co ETNO, jest nam bliskie.
W najnowszej MEAKULTURZE poświęconej tematowi ETNO na początek polecam wybrać się razem z Moniką Kozakiewicz w małą folkowo-muzyczną podróż po kilku polskich regionach. Mapę znajdziecie w FELIETONACH. Pozostając jeszcze w kraju warto zasięgnąc języka u Doroty Relidzyńskiej, która rozmawiała z Antonim Beksiakiem o polskim nurcie revivalu. Podczas gdy Stanisław Moniuszko razem z Marią Pomianowską udali się na sześć kontytnentów (co REKOMENDUJEMY), Wy odwiedzicie jedynie dwa. W Azji pokażę Wam Tuwę i wyjątkowy alikwotowy śpiew jej mieszkańców. Natomiast przenosząc się do Ameryki Północnej, przeczytajcie PUBLIKACJĘ Piotra Jankowskiego o afrykańskich korzeniach muzyki popularnej oraz o jazzowej drodze do emancypacji czarnoskórych Amerykanów. Po powrocie do Ojczyzny, stęsknieni, przeczytajcie RECENZJĘ Pauliny Zujewskiej, która opisuje polskie ETNO albumy muzyczne ostatniego czasu.
Spis treści numeru ETNO:
Felietony
Monika Kozakiewicz, Indywidualne i niepowtarzalne. Muzyczne bogactwo polskiego folkloru
Wywiady
Recenzje
Paulina Zujewska, Kogo inspiruje polski folklor?
Publikacje
Piotr Jankowski, Jazzowa droga do emancypacji czarnoskórych Amerykanów
Edukatornia
Piotr Jankowski, O afrykańskich korzeniach muzyki popularnej
Kosmopolita
Krzysztof K. Bździel, Mimika dźwięków natury: tuwiński śpiew gardłowy
Rekomendacje
