Drodzy Czytelnicy!
Rozpoczęły się wakacje. W tym czasie zazwyczaj podróżujemy, zwiedzamy różne miejsca czy po prostu leniwie wypoczywamy. A co powiecie na to, aby wyruszyć z nami w muzyczną podróż? Podróż do świata dźwięków z przeszłości? Do takiej podróży nie trzeba się nawet przygotowywać – wystarczy, że przeczytacie teksty najnowszego wydania MEAKULTURY.
Starożytność właściwie od zawsze fascynowała twórców. W swoim felietonie Aleksander Przybylski pisze o wątkach egipskich w operach. Starożytny Egipt w operze to jednak nie tylko Aida czy Czarodziejski flet. To również szereg późnobarokowych oper seria, których akcja toczy się na dworze Kleopatry. Kraj faraonów fascynuje także kompozytorów współczesnych, takich jak Philip Glass czy Jonathan Bepler. W felietonie można zatem przeczytać o egipskich wątkach i tropach, które czasami prowadzą do zaskakujących wniosków. Z kolei Jan Lech w swoim tekście pisze o nieśmiertelności i fenomenie muzyki greckiej, mimo tego, że zachowała się do naszych czasów we fragmentach. Autor zastanawia się również nad tym, jak powinny wyglądać rekompozycje idiomu kompozytorskiego Eurypidesa, aby były one ciekawe dla współczesnych odbiorców.
W dziale wywiadów przeczytamy dwie rozmowy z badaczami i wykładowcami akademickimi. Z wywiadu z prof. Markiem Węcowskim dowiemy się, jakie miejsce w kulturze starożytnych Greków zajmowała muzyka, a także o związkach muzyki z innymi dziedzinami kultury, np. z teatrem. Natomiast rozmowa z prof. Anną Gruszczyńską-Ziółkowską przybliży nam tematykę archeomuzykologii, a także wyjaśni, czy w swoich badaniach archeomuzykolodzy ograniczają się wyłącznie do starożytności.
W dziale recenzji przeczytacie tekst Katarzyny Sienkiewicz, w którym autorka bierze pod lupę warstwę muzyczną, a właściwie rekonstrukcję, instrumentów-rekwizytów w filmach historycznych. Dowiecie się, czy wykorzystane przez aktorów m.in. w Kaliguli, Quo Vadis czy Agorze przedmioty miały w ogóle coś wspólnego z rzeczywistością historyczną. Aleksandra Szyguła natomiast recenzuje płytę Quo vadis Feliksa Nowowiejskiego. Płyta, będąca pierwszym studyjnym nagraniem tego oratorium, ukazała się z okazji Roku Feliksa Nowowiejskiego.
W Publikacjach znajduje się dwuczęściowy tekst Justyny Dziubeckiej o idiofonach na Cyprze, w Egipcie i Syro-Palestynie. Autorka opisuje instrumenty z punktu widzenia ich ergonometrii, kontekstu archeologicznego, historycznego i kulturowego, a także częściowo właściwości akustycznych.
Dwa teksty archeomuzykologiczne odnajdziecie w Edukatorni. Tekst o pisankach-grzechotkach pozwala zapoznać się z badawczym dwugłosem – archeologicznym (Sylwia Siemianowska) oraz muzykologicznym (prof. Anna Gruszczyńska-Ziółkowska). Z kolei w tekście Marty Pakowskiej i Aleksandry Grudy przeczytacie o innowacyjnej rekonstrukcji 3D barokowego fletu.
W dziale Kosmopolita Aleksandra Szyguła wybrała dla Was kilka zespołów i wykonawców, którzy w swojej twórczości sięgają do muzyki starożytnej, próbując odtworzyć oryginalne brzmienia. Tekst Katarzyny Trzeciak o Orionie Kaiji Saariaho skupia się na utworze inspirowanym z jednej strony mitem o dzielnym, beockim myśliwym, Orionie, a z drugiej – gwiazdozbiorem, który również miał upamiętniać tego mitycznego bohatera.
W dziale Rekomendacji przygotowaliśmy dla Was propozycje oper o tematyce antycznej lub nawiązującej do czasów starożytnych. Pochodzą one z repertuaru Teatru Wielkiego-Opery Narodowej w Warszawie na nadchodzący sezon. Są to dwie opery Wolfganga Amadeusza Mozarta (Czarodziejski flet, Łaskawość Tytusa) oraz jedna z premier sezonu – opera Eros i Psyche Ludomira Różyckiego. W drugim tekście pojawi się wybór trzech blogów naukowych, które pozwolą Wam śledzić to, co dzieje się w świecie badań archeomuzykologicznych, również tych prowadzonych za granicą.
Życzymy przyjemnej lektury!
Spis treści numeru Dawno, dawno temu… w muzyce
Meandry:
Wstęp redakcyjny (Anna Kruszyńska)
Felietony:
Nie tylko Aida, czyli starożytny Egipt i opera (Aleksander Przybylski)
Czy ta muzyka przeżyła? O nietrwałości i nieśmiertelności utworów starożytnych (Jan Lech)
Wywiady:
„W starożytnej Grecji muzyka jest zawsze związana ze świętem”. Wywiad z prof. Markiem Węcowskim (Anna Kruszyńska)
„Muzyka zaczyna się wraz z człowiekiem – nie ma jej przed nim, jego nie ma bez niej”. Wywiad z prof. Anną Gruszczyńską-Ziółkowską (Anna Kruszyńska)
Recenzje:
Czy filmy o starożytności ukazują nam prawdę o muzyce tamtych czasów? (Katarzyna Sienkiewicz)
Nowowiejski w nowym wydaniu. Recenzja płyty „Quo Vadis” (Aleksandra Szyguła)
Publikacje:
Śladami starożytnych instrumentów: idiofony na Cyprze, w Egipcie i Syro-Palestynie (cz.1) (Justyna Dziubecka)
Śladami starożytnych instrumentów: idiofony na Cyprze, w Egipcie i Syro-Palestynie (cz.2) (Justyna Dziubecka)
Edukatornia:
Dwugłos w sprawie grzechotek (Sylwia Siemianowska, Anna Gruszczyńska-Ziółkowska)
Pomost do świata dźwięków (Marta Pakowska, Aleksandra Gruda)
Kosmopolita:
Starożytne brzmienia we współczesności (Aleksandra Szyguła)
„Orion” Kaiji Saariaho (Katarzyna Trzeciak)
Rekomendacje:
Opery w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej (Redakcja)
Blogi archeomuzykologiczne (Redakcja)
