Nazwisko Adriana Thomasa znane jest melomanom z całego świata przede wszystkim ze względu na szereg jego publikacji o muzyce polskiej XX wieku, które zostały wydane na przestrzeni kilku ostatnich dekad. Spośród nich do najbardziej znanych należy pierwsza na świecie i jedyna dotąd monografia poświęcona Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu z 1997 roku (wydanie polskie z 1998 roku) oraz książki i artykuły dotyczące twórczości Witolda Lutosławskiego, Grażyny Bacewicz i Andrzeja Panufnika. Skąd takie zainteresowanie muzyką polską u brytyjskiego muzykologa? Jak doszło do powstania prowadzonego przez Thomasa bloga onpolishmusic.com?
Adrian Thomas urodził się w Kornwalii, do której powrócił jakiś czas temu po latach spędzonych w różnych brytyjskich ośrodkach naukowych. Jest nie tylko historykiem muzyki i wykładowcą, ale także kompozytorem, dyrygentem i radiowcem. Pytany o początki fascynacji muzyką polską, wspomina wykonywane w latach szkolnych utwory Chopina, od których chyba wszystko się zaczęło[1]. Jakiś czas później, w okresie studiów na uniwersytetach w Nottingham i w Cardiff, dzięki płytom i partyturom przywiezionym z Polski przez znajomą, Thomas poznał muzykę Lutosławskiego. W 1970 roku przyjechał do Polski na Warszawską Jesień i zafascynowany tutejszą awangardą rozpoczął studia u Bogusława Schaeffera na Akademii Muzycznej w Krakowie.
Jako wykładowca pracował na Queen’s University w Belfaście (1973-1996). W latach 80. spędził rok na University of California w San Diego, a jako kompozytor-stypendysta przebywał także w New Hampshire i w Virginii. W 1996 roku został profesorem muzyki na Uniwersytecie w Cardiff, a w latach 2003–2006 kierował katedrą muzyki na Gresham College w Londynie. Jego kompozycje, inspirowane polskimi tematami, pomysłami harmonicznymi i fakturalnymi Lutosławskiego oraz elementami modalnymi nawiązującymi do stylu Góreckiego, były już wówczas prezentowane w BBC Radio 3.
Adrian Thomas o IV Symfonii Henryka Mikołaja Góreckiego
W 1976 roku Thomas rozpoczął wieloletnią współpracę z magazynem muzycznym radia BBC, w którym prezentował także muzykę polskich kompozytorów. Z jego inicjatywy w listopadzie i grudniu 1993 roku BBC Radio 3 zorganizowało program koncertów, wystąpień i wykładów pod hasłem Polska!.Wydarzenia były skoncentrowane wokół polskiej sztuki i kultury oraz były okazją do świętowania osiemdziesiątych urodzin Lutosławskiego oraz sześćdziesiątych urodzin Pendereckiego i Góreckiego.
Adrian Thomas przez lata swojej działalności naukowej wygłaszał prelekcje i wykłady, prowadził koncerty i audycje radiowe propagujące muzykę polską niemal na całym świecie – od Ameryki Północnej, przez Europę, aż po Australię. Oprócz tego, że kojarzony jest przede wszystkim jako specjalista od biografii i twórczości Góreckiego, zajmuje się również badaniem okresu realizmu socjalistycznego w polskiej kulturze muzycznej. W 2000 roku otrzymał grant na projekt zatytułowany The Struggle for Music in Poland, 1945-56. Z kolei w 2005 roku ukazała się jego książka Polish Music since Szymanowski, a w przygotowaniu jest obecnie opracowanie dotyczące Koncertu wiolonczelowego Witolda Lutosławskiego. Jego wkład w badania nad kulturą muzyczną w Polsce został uhonorowany wieloma nagrodami, m.in. nagrodą Związku Kompozytorów Polskich (1989), Orderem Zasługi dla Kultury Polskiej (1996) oraz medalem Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego (2005).
Złapałem bakcyla, nigdy już nie uwolniłem się spod wpływu polskiej muzyki. To wspaniała przygoda, w której miałem zaszczyt uczestniczyć – powiedział w wywiadzie z 2013 roku Adrian Thomas[2]. Uczestniczy w tej podróży w dalszym ciągu, także dzięki prowadzonej od 2011 roku stronie internetowej onpolishmusic.com. Blog Adriana Thomasa to prawdziwa skarbnica wiedzy dla anglojęzycznych czytelników zainteresowanych polską kulturą muzyczną. Oprócz różnych serii postów o polskich kompozytorach, nowościach płytowych i książkowych oraz polskich ośrodkach muzycznych, znajdziemy tam wiele dodatkowych materiałów. Są wśród nich teksty Thomasa do książeczek płytowych, książek programowych, niektóre trudno dostępne artykuły oraz transkrypcje wygłoszonych referatów. W planach ma ponadto publikowanie angielskich tłumaczeń ważnych źródeł dotyczących muzyki polskiej, które były do tej pory niedostępne dla zagranicznych czytelników. Autor dba także o prezentowanie szerokiego kontekstu dla swoich artykułów, publikując na przykład dodatkowe wycinki z prasy, listy, zdjęcia i teksty na temat konkretnych miejsc w Polsce.
Adrian Thomas nie zajmuje się jednak wyłącznie porządkowaniem własnych publikacji i polecaniem treści swojego autorstwa. Na jego blogu znajdziemy także linki do stron współczesnych polskich kompozytorów, polskich portali i czasopism o tematyce muzycznej oraz instytucji kulturalnych z całego świata zajmujących się polską muzyką. W Internecie nie ma zbyt wielu miejsc, w których jedna osoba prezentowałaby w jednym miejscu tak wiele treści dotyczących polskiej kultury muzycznej. Myślę, że działalność popularyzatorska Adriana Thomasa może być inspiracją nie tylko dla zagranicznych krytyków muzycznych, ale także dla osób, które po prostu zastanawiają się nad tym, jak pisać, edukować oraz inspirować innych.
—————————
Link do bloga:
Strona domowa Adriana Thomasa:https://web.archive.org/web/20120321180151/https://cornishadrian.wordpress.com/
Przypisy
[1] Krzysztof Komarnicki, Gry brytyjskie. Warszawa-Londyn. Wywiad z Adrianem Thomasem, w:”Muzyka W Mieście”, nr 1 (2013), https://mwm.nfm.wroclaw.pl/articles/75-gry-brytyjskie [dostęp: 10.09.17].
[2] Ibidem.
—————————-
Jedyne takie studia podyplomowe w Polsce. Czytaj więcej TUTAJ
