Podniebny spektakl

Spektakle w Teatrze Muzycznym Roma od lat cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem publiczności: Upiór w operze (2008), Les Misérables (2010), Deszczowa piosenka (2012), Mamma mia (2015). Tym razem na scenę trafił musical Piloci (2017), przypominający dzieje polskich lotników walczących w Bitwie o Anglię. Na tle wojennych wydarzeń rozgrywa się miłosna historia pilota Jana i kabaretowej aktorki Niny, których wkrótce rozdzielą nie tylko tysiące kilometrów, ale i okrutny los.

Połączenie treści i formy w spektaklu Piloci może budzić kontrowersje. Czy wypada nazizm i wojenną pożogę ukazywać w musicalu? Czy to nie zbyt poważna tematyka dla gatunku, złożonego z piosenek i popisów tanecznych? Być może w pokoleniach naszych rodziców i dziadków znalazłaby się spora grupa przeciwników, ale przecież na deskach multimedialnego teatru historia łatwiej przekonuje współczesnego widza. Forma przekazu dostosowana jest do swoich czasów. Artyści „Romy” zdają się o tym doskonale wiedzieć: mały Wojtek trafia do przedwojennej Warszawy, odblokowując kolejny poziom gry komputerowej. Przeszłość ożywa, nabiera barw, dźwięków i rytmów. Kilkuletni chłopiec śledzi już nie nadlatujące na ekranie niemieckie samoloty, ale uczestniczy w życiu młodych, stosunkowo niewiele starszych od niego zakochanych, których brutalnie rozdzieliła wojna.

Sposób przedstawienia wojny to kolejny atut spektaklu. Reżyser i librecista Wojciech Kępczyński użył zarówno efektów komputerowych – wspomniana gra, ekran z widokiem kabiny sterowniczej polskich pilotów, jak i widowiskowych rozwiązań teatralnych – na scenie pojawia się naturalnych rozmiarów samochód, wielka czasza spadochronu, polski myśliwiec wojenny czy stary rower. Rowerowe love czyli piosenka z akrobacjami na bicyklach dobitnie pokazuje, że prawdopodobnie nawet podczas wojny młodzi ludzie potrafili na chwilę zapomnieć o rzeczywistości i dobrze się bawić. To zresztą nie jedyny humorystyczny akcent w musicalu. Lekko i z wdziękiem zagrana jest żartobliwa Lekcja angielskiego polskich pilotów, a do najzabawniejszych postaci należą pielęgniarka Mary, Porucznik Pilkington i Lord Stanford.

Oczywiście, nie brakuje scen tragicznych, dramatycznych. Poruszający jest obraz płonącej Warszawy. Nina, Janek i angielska znajoma pilota – Alice prezentują swoje rozterki wewnętrzne w emocjonalnych piosenkach. Bardzo realistyczna jest postać Prezesa – wyrachowanego człowieka, który szuka jedynie własnych korzyści i potrafi dostosować się do każdej opcji politycznej[1]. Mimo że fabuła przedstawienia jest fikcyjna[2], zostały pokazane także komunistyczne postawy czy nieobecność polskich lotników na Paradzie Zwycięstwa[3].

Artyści śpiewają czysto, mocnymi głosami, które mogą poruszyć. Bardzo wysoki poziom reprezentuje taniec. Skomplikowane układy zostały starannie wyćwiczone. Ponadto, widz ma okazję zaobserwować rewię, taniec w pubie, na wspomnianych rowerach czy choreografię z samolotem.

Parafrazując powiedzenie, w towarzystwie szarmanckich polskich lotników nie powinno rozmawiać się o pieniądzach. Bilety na spektakle w Teatrze Roma nie należą do tanich – cena wynosi ok. 100 zł, od wtorku do czwartku obowiązuje 20% zniżki[4]. Mimo to, warto obejrzeć Pilotów, a w Teatrze zaopatrzyć się w bogato ilustrowany program z m.in. pełnym składem i zdjęciem orkiestry. Piloci to prawdziwy podniebny spektakl.