W północnej części Wielkopolski leży Chodzież zwana zielonym zakątkiem wielkopolskim. Miasto położone w bliskim sąsiedztwie trzech jezior, otoczone wzgórzami porośniętymi bujnymi lasami zwykło nazywać się „Chodzieską Szwajcarią” – kwintesencją malowniczego krajobrazu. Ten niczym bajkowy pejzaż większości znany jest z produkcji porcelany zalewającej stoły naszych niemieckich sąsiadów, ale także nieco bardziej odległych krajów Europy Zachodniej jak Wielka Brytania, Hiszpania czy Włochy. Uzupełnieniem dla ‘bajkowej’ kreacji Chodzieży jest zabytkowy pensjonat zwany Strasznym Dworem, w którym jak głosi legenda straszono przed wiekami.
Współczesnej wizji miasta przeciwstawia się ponura XIX-wieczna historia obfitująca w liczne hitlerowskie mordy ludności żydowskiej, która stanowiła pod koniec XVIII wieku ponad 1/3 ogólnej liczby mieszkańców. Po dawnej synagodze znajdującej się na rogu ulic Raczkowskiego i Piekary nie pozostał żaden ślad tak samo jak po ludności żydowskiej, której odsetek późnych lat trzydziestych XX-wieku wynosił 0,4 % ogólnej ludności miasta. Dziś Chodzież to miasto liczące ponad dziewiętnaście tysięcy populacji mieszczącej się na powierzchni wynoszącej niecałe 13 km². Na przestrzeni dziejów istnienia miasta, nazwa kilkakrotnie była poddawana modyfikacjom, stąd pojawiają się XV-wieczna Chodzies, porozbiorowa Chodziesen oraz zgermanizowany Kolmar. Od wieków Chodzież była dość ważnym ośrodkiem przemysłowym rozwijającym się przy ówczesnym szlaku handlowym Gniezno – Ujście. Dopiero czasy powojenne przyniosły ze sobą falę ożywienia życia kulturalnego.
MIEJSCA/ WYDARZENIA
Kulturalnym sercem miasta jest Chodzieski Dom Kultury. Położony w parku leśnym jest miejscem wielorakich wydarzeń artystycznych. Budynek posiada salę widowiskowo-kinową z widownią zapewniającą 380 miejsc siedzących, klub, małą galerię oraz znajdujący się nieopodal amfiteatr mieszczący 2000 osób.
Autor zdjęcia: Adrian Matuszak
Autor zdjęcia: Adrian Matuszak
Tradycją stały się Międzynarodowe Warsztaty Jazzowe Cho-Jazz odbywające się na przełomie lipca i sierpnia od lat 70. W tym czasie do miasta przybywają muzycy amatorzy z Polski, Niemiec, Francji i innych krajów, którzy biorą udział w spotkaniach z zawodowcami w czasie dwóch tygodni. Nie sposób nie wymienić wykładowców, których talent okazuje się wystarczającym magnesem by przyciągnąć jak największą liczbę uczestników, między innymi są to Jan Ptaszyna Wróblewski, Jarosław Śmietana, Marek Napiórkowski, Susan Weinert czy Naomi Isaacs. Ponadto podczas trwania warsztatów mają miejsce konsultacje, ćwiczenia, prelekcje pod okiem zawodowców. Przysłowiową wisienką na szczycie tortu są wieczorne jam session w trakcie, których odbywają się próby improwizowanej gry. Nad zawsze dobrze przygotowaną ofertą edukacyjną czuwają organizatorzy wraz ze współorganizatorami, którymi byli w kolejnych edycjach Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Polish & American Youth Jazz Foundation, Ministerstwo Kultury i Sztuki RP, Ministerstwo Edukacji Narodowej RP, University of Missouri – Kansas City, Webster University, Jazz-Duet Berlin, Stowarzyszenie Dzyga z Ukrainy. Wśród setek osób przewijających się przez warsztaty występowało tu kilku, którzy później zdobyli polską scenę muzyczną – Ryszard Rynkowski oraz Jan Borysewicz.
Nim nadejdzie jednak pora Cho-jazzu należy przygotować się na czerwcowy Ogólnopolski Festiwal Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej znany w całym kraju. Festiwal debiutował w roku 1992, czyli ponad 20 lat później od pierwszych warsztatów jazzowych. W składzie jury zasiadają znane publiczności osoby związane z polską muzyką rozrywkową. Przewodniczącymi w kolejnych edycjach byli Ewa Bem, Jacek Cygan, Robert Janowski i Elżbieta Zapędowska, natomiast laureatami są dzisiejsze gwiazdy muzyki popularnej jak Kasia Stankiewicz, Patrycja Markowska, Alicja Janosz. Zwieńczeniem Koncertu Galowego zwycięzców jest występ gwiazdy polskiej sceny muzycznej.
Od niedawna do imprez organizowanych przez Chodzieski Dom Kultury dołączyły Ogólnopolskie Dziecięce Warsztaty Muzyczne Margonin w Chodzieży. Wcześniej (do 2006 roku) warsztaty odbywały się w niedalekim mieście – Margoninie. Podobnie jak warsztaty jazzowe tak i te trwają dwa tygodnie podczas, których odbywają się zajęcia prowadzone przez tą samą grupę zawodowców co Cho-Jazz. Udział w nich skierowany jest do osób w przedziale wiekowym 10 – 16 lat.
W murach nieco mniejszego „domu” od chodzieskiego także rozkwita życie kulturalne. Owe mury to Młodzieżowy Dom Kultury. Mimo, iż instytucja nie może pochwalić się wydarzeniami ogólnopolskimi nadrabia krzewieniem sztuki zarówno muzycznej i plastycznej u najmłodszych. Swoją działalność MDK rozpoczął w 1968 roku przyjmując nazwę Domu Kultury Dzieci i Młodzieży. Początkowo placówka skupiała się głównie na muzyce, lecz rodząca się coraz większa potrzeba rozbudowy spowodowała zmianę nazwy na obecną oraz zmianę charakteru z muzycznego na bardziej ogólno artystyczny. Podobnie jak ChDK, instytucja ma charakter edukacyjny stąd jest to miejsce nauki gry na instrumentach i kursów plastycznych. Odbywają się tutaj liczne przedstawienia teatrzyków lalkowych oraz wystawy plastyczne. W przypadku Chodzieskiego Domu Kultury i Młodzieżowego można mówić o symbiotycznej działalności obu instytucji, których praca opiera się ona na stałej współpracy.
Prócz pociągu do jazzu Chodzieżanie czują jeszcze jeden – do bluesa. Festiwal na torach Blue Express to z pewnością wydarzenie wyjątkowe. Pociąg podróżujący po różnych miastach przepełniony po brzegi muzykami i fanami bluesa zatrzymuje się na wielu różnych stacjach PKP (w tym Chodzież), gdzie odbywają się koncerty muzyków bluesowych. Celem do jakiego dąży pociąg jest Zakrzew będący kolebką ów festiwalu.
LUDZIE/ ZESPOŁY
Niewiele osób wie, że w Chodzieży 1 lipca 1932 roku na świat przyszedł polski pianista Adam Harasiewicz słynący z interpretacji chopinowskich. Pianista spędził tu tylko fragment dzieciństwa, gdyż jak wiadomo w wieku 10 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie w Rzeszowie. W 2011 roku odbyła się uroczystość w Urzędzie Stanu Cywilnego podczas, której muzyk otrzymał tytuł Honorowego Obywatela ze względu na miejsce urodzenia, a także za szerzenie polskiej kultury.
Jak każde większe miasto Chodzież posiada swój chór i orkiestrę. Chodzieski Chór Kameralny istnieje od 17 lat przy Chodzieskim Domu Kultury. Dyrygenturą zajmuje się Adam Cichocki, który jest również jego założycielem. Chór składa się z piętnastu osób w wieku 20 – 45 lat. Repertuar chóru jest zdominowany przez liczne opracowania muzyki rozrywkowej, jazzowej i gospel. Przy domu kultury działa również Miejska Orkiestra Dęta, która składa się z 30 muzyków w wieku od 10 do 65 lat, nad którymi pieczę trzyma kapelmistrz Sławomir Czapla. Historia powstania orkiestry sięga końca II wojny światowej w 1945 roku. Orkiestra wykonuje utwory marszowe, rozrywkowe oraz taneczne. W 2001 r. zajęła pierwsze miejsce podczas Przeglądu Orkiestr Dętych w Rogoźnie.
Autor zdjęcia: Dominik Dzierzbicki
Oprócz powyższych w Chodzieży działa 15 mniejszych zespołów, w tym między innymi zespół wokalny Seniorki i dziecięcy zespół muzyczny Mini Vox. Seniorki powstały w 1974 roku, a ich obsada składa się z osiemnastu kobiet wykonujących popularne piosenki ludowe i biesiadne. Z kolei Mini Vox jest przejawem aktywności muzycznej dzieci i młodzieży w wieku od 8 do 14 lat. Zespół stworzony w 2001 roku wykonuje głównie utwory muzyki popularnej.
DISCO POLO
Nieco mniej wymagający słuchacze mogą kojarzyć Chodzież z muzyką disco polo. To stąd pochodzi Marek Górski znany szerszej „disco publiczności” jako Antoś Szprycha. Po raz pierwszy kabaret wystąpił w 1997 roku na deskach Sopockiej Opery Leśnej podbijając serca publiczności takimi przebojami jak Bojowa teściowa oraz Wspomnienie po kaszanie. Proste i nieskomplikowane tekstowo oraz muzycznie piosenki zaskarbiły sobie uszy wiernych fanów kabaretu co pozwoliło mu na nie tylko ogólnopolską, lecz także „międzynarodową” karierę. Zespół występował między innymi w Kanadzie dla tamtejszej polonii. Kabaret wraz z jego głównym przedstawicielem – Antosiem współtworzyli Ziuta (czyli Justyna Adamczak) oraz Szwagier Mietas (Mieczysław Góra).
Duet Justyna & Piotr jest ściśle związany z kabaretem Antosia Szprychy. W składzie zespołu znajdowali się Justyna Adamczak, Marek Górski oraz Piotr Albin zastąpiony później przez P. Nowaka. Duet zadebiutował również latem 1997 roku w Sopockiej Operze Leśnej, gdzie powstał ich pierwszy teledysk do piosenki Jak ptaki na niebie. W obu zespołach „komponowaniem” muzyki i pisaniem tekstów zajmował się Marek Górski, ale również teksty tworzone były przez Justynę Adamczak.
Skrywam głęboką nadzieję, że po tym tekście Chodzież nie będzie kojarzyła się tylko z porcelaną i malowniczymi widokami, lecz także z muzyką. Najpełniej przekonają się o tym przejezdni, gdzie na swojej drodze spotkają oto tabliczkę:
Autor zdjęcia: Adrian Matuszak
