Bez instrumentów nie byłoby muzyki. To zdanie nie do końca jest prawdziwe, gdyż głos ludzki nie bez przyczyny nazywany jest pierwszym i najważniejszym instrumentem człowieka. Jednak bez innych instrumentów z pewnością świat muzyki byłby uboższy. Truizm?
Najstarszy odkryty instrument muzyczny liczy sobie przeszło 35 tysięcy lat. Flet wykonany z kości sępa został odkryty w jaskini Hohle Fels w Jurze Szwabskiej. Historia instrumentów muzycznych jest więc niewyobrażalnie długa. Możemy ją śledzić z różnych perspektyw: archeologicznej, muzykologicznej, socjologicznej, antropologicznej i wielu, wielu innych.
W numerze pt. Czego potrzeba, by powstała muzyka? chcemy spojrzeć na instrumenty jak najszerzej, chcemy spróbować nakreślić szerokie spektrum ich oddziaływania na kształt twórczości muzycznej, tak dawnej, jak i współczesnej. Nasze łamy oddaliśmy w ręce muzykologów, krytyków muzycznych, budownicznych… Nie chcąc jednak instrumentów muzycznych potraktować instrumentalnie, o głos w ich sprawie poprosiliśmy wykonawców, którzy na co dzień spędzają z nimi wiele godzin, zgłębiając ich możliwości, wygrywając z nimi konkursy, złorzecząc na ich niedoskonałości…
Instrumenty muzyczne na przestrzeni dziejów były inspiracją nie tylko dla kompozytorów, ale także przedstawicieli innych sztuk. Proza Philipa-Dimitri Galása i Patricka Süskinda odkrywa przed nami wizerunek kontrabasisty w artykule Magdaleny Nowickiej-Ciecierskiej, natomiast poezja Goethego i muzyka Liszta są przedmiotem rozważań w felietonie Karola Furtaka.
Instrumentologiczna i historyczna perspektywa przenika publikację Użycie strun jelitowych w instrumentach smyczkowych w latach 1880-1945 Pawła Miczki. Dla instrumentologów i wszystkich pasjonatów konstrukcji instrumentów muzycznych szczególnie polecamy relację z Targowiska Instrumentów – wydarzenia, które co rok towarzyszy festiwalowi Wszystkie Mazurki Świata, natomiast praktykom grającym na strunowcach do rozważenia zostawiamy pytanie zadane w felietonie Małgorzaty Wojciechowskiej: Czy gra na instrumencie może być wege? Działania prośrodowiskowe z pewnością były motywacją do założenia jedynej na świecie recyklingowej orkiestry, czyli The Ladfill Harmonic Orchestra z Paragwaju, o której przeczytacie w artykule Iwony Granackiej.
W naszych rozważaniach nad instrumentami muzycznymi nie unikaliśmy spojrzenia na współczesność. Wojciech Krzyżanowski opisuje prawdziwie kosmopolityczny instrument, następnik pianina, na którym dziś grywać mogą panny z dobrych domów, jak i nobliwi kawalerowie. Instrumentem tym jest… YouTube! Współczesne możliwości akordeonu, a dokładnie możliwości jego amplifikacji, z perspektywy praktyka przedstawił Ryszard Lubieniecki. Głos w sprawie perkusistów (?) zabrał natomiast Bartek Miler w artykule Perkusista – czyli kto?
Jak zachęcić młode pokolenia do poznawania muzyki klasycznej? Jak sprawić, by świat instrumentów przestał kojarzyć się z nudą i ciasnymi kołnierzykami, a stał się przygodą na całe życie? Odpowiedź znajdziecie w recenzji wyjątkowej aplikacji muzycznej.
Nie mogliśmy zapomnieć o tych, dzięki którym instrumenty powstają i ożywają na scenie. Zachęcamy więc do lektury wywiadu z budowniczym klawesynów – Michałem Koszelem oraz saksofonistą i klarnecistą jazzowym – Wojciechem Kulczyckim.
We wrześniu czekają nas dwa wyjątkowe wydarzenia muzyczne: 12. Międzynarodowy Konkursu Muzyczny im. Michała Spisaka oraz I Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Karola Szymanowskiego. Konkursy dedykowane są muzykom różnych specjalności. Więcej szczegółów przedstawiamy w rekomendacjach i polecamy Państwa uwadze oba wydarzenia!
Redaktorkami numeru są Aleksandra Bliźniuk i Magdalena Nowicka-Ciecierska.
Spis treści numeru Czego potrzeba, by powstała muzyka?
Felietony
Małgorzata Wojciechowska, Czy gra na instrumencie może być wege?
Wywiady
Agnieszka Homa, „Najtrudniejsze na scenie jest bycie sobą” – wywiad z Wojciechem Kulczyckim
Dorota Relidzyńska, Benedyktyńska robota – rozmowa z Michałem Koszelem
Recenzje
Aleksandra Bliźniuk, Nowoczesne narzędzie do nauki muzyki
Dorota Relidzyńska, W poszukiwaniu zapomnianych brzmień
Publikacje
Paweł Miczka, Użycie strun jelitowych w instrumentach smyczkowych w latach 1880-1945
Edukatornia
Bartosz Miler, Perkusista – czyli kto?
Ryszard Lubieniecki, Amplifikacja instrumentu akustycznego. Idea i praktyka
Kosmopolita
Iwona Granacka, Orkiestra z wysypiska – największy skarb Paragwaju
Wojciech Krzyżanowski, Kontrowersyjne szkice podręcznika do gry na YOUTUBE
Rekomendacje
Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Michała Spisaka
I Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Karola Szymanowskiego