Komponowanie muzyki przez sztuczną inteligencję nie jest obecnie niczym zaskakującym, zwłaszcza kiedy mowa o tłach dźwiękowych w sklepach czy muzyce w reklamach. Jednak zespół kompozytorów i ekspertów od AI powołany przez firmę Deutsche Telekom podjął się ambitnego eksperymentu – dokończenia przez systemy komputerowe „X Symfonii” Ludwiga van Beethovena.
Prace koordynowane przez dr. Matthiasa Rödera, dyrektora szwajcarskiego Instytutu Karajana, rozpoczęły się w 2019 roku. Röder skompletował zespół, który miał się zająć odtworzeniem X Symfonii z okazji zbliżającej się rocznicy 250 urodzin Beethovena. Zaprosił do niego wybitnych historyków, muzykologów, kompozytorów oraz programistów zajmujących się sztuczną inteligencją. Projekt był o tyle złożony, że Beethoven przed śmiercią zdążył zapisać jedynie kilka wstępnych pomysłów muzycznych i zarysy tematów. Opierając się na nich, należało stworzyć algorytm bazujący na całej wcześniejszej twórczości kompozytora, jak również na będących jego inspiracjami dziełach wcześniejszych kompozytorów, jak np. Bacha. Stworzony na potrzeby tego projektu „Beethoven-AI” musiał pod okiem specjalistów „nauczyć się” przeprowadzania tematów i rozwijania motywów, jak również finalnej orkiestracji. Efekt tej ciężkiej, dwuletniej pracy można było podziwiać 9 października 2021 roku w Bonn – rodzinnym mieście kompozytora. Tego wieczoru odbyło się prawykonanie X Symfonii Beethovena, będącej owocem wspólnej pracy ludzi i robotów. Po koncercie szef wykonującej utwór Beethoven Orchester Bonn Dirk Kaftan powiedział: „Dzisiaj usłyszeliśmy muzykę, która przypomina tę, którą pisał Beethoven, oddaje jego wrażliwość i emocje. Jednak jeżeli ktoś zapytałby mnie wprost, to odpowiedziałbym bez wahania, że to nie jest muzyka Beethovena”.
Czy projekt był jednorazowy, czy też rekonstrukcja arcydzieł (nie tylko muzycznych) przy udziale sztucznej inteligencji będzie niebawem normą – tego nie wiadomo, jednak pocieszający jest fakt, że do wykonania kompozycji zaangażowano wyłącznie prawdziwych muzyków.
Partnerem Meakultura.pl jest Fundusz Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
