Badanie Prywatne finansowanie kultury, które powstało dla Arts Council England (ACE), obrazuje dynamikę zmian w pozyskiwaniu środków dla organizacji pozarządowych w sektorze kultury i sztuki w Anglii. Analizie poddano okresy od lat 2012/13 do 2014/15. Spośród 2874 aktywnie działających organizacji wybrano grupę badawczą obejmującą 1312 z nich [tyle odesłało odpowiedzi i na podstawie tychże ankiet dokonano szacunków; grupa, która odpowiedziała, nie jest reprezentatywna]. Autorem raportu jest dyrektor ACE, Francis Runacres.
Art Council England jest rządową instytucją, powstałą w 1994 r. po podziale Arts Council of Great Britain, odpowiadającą za promocję kultury i sztuki w całym rejonie Anglii oraz dystrybucję funduszy z loterii narodowej w regionie, odpowiednika polskiego Lotto. Analogicznie do ACE działają Scottish Arts Council i Arts Council of Wales.
Źródła dochodów organizacji
W raporcie wyszczególniono trzy źródła finansowania organizacji pozarządowych w Anglii: środki publiczne, własne dochody i prywatny mecenat. Największe z przebadanych instytucji generują własne dochody i mają mniejszy udział w podziale środków publicznych. Średnie i małe organizacje bardziej bazują na mecenacie państwowym i prywatnym, ale również i w tym sektorze 1/3 finansowania jest dochodem z własnej działalności.
Wykres nr 1: finansowania instytucji wg źródeł dochodów.
© Privat investment in Culture Survey
Autorzy raportu dowodzą, że w badanym okresie zmniejszył się procent dotacji publicznych. Organizacje wykazały również stabilny, wynoszący ok. 8%, wzrost środków pochodzących z mecenatu prywatnego. Pod pojęciem mecenatu prywatnego rozumiane są zarówno wsparcie od firm, prywatnych darczyńców, jak również dotacje z innych fundacji.
Pomoc biznesowa dla firm to głównie sponsoring gotówkowy (54% dotacji od biznesu) oraz rzeczowy (19%). Firmy mogą być członkami organizacji i wpłacać składki (11%) lub wspomagać organizacje dotacjami celowymi (16%).
W obszarze mecenatu prywatnego można wyróżnić: wpłaty lub wsparcie rzeczowe od prywatnych darczyńców (79%), spadki i zapisy na rzecz organizacji (9%) oraz składki członkowskie (12%).
Łącznie w okresie 2014/2015 zebrano 480 mln funtów: 96 mln to dotacje firmowe, 245 mln – prywatne oraz 139 mln od innych fundacji i funduszy powierniczych.
Podział regionalny
Dystrybucja prywatnych dotacji wskazuje na ich koncentrację w najbogatszych ośrodkach. Organizacje, mające swoją siedzibę w Londynie, pozyskują ponad 60% ogółu dotacji prywatnych. W drugich w kolejności wysokości dotacji regionach South West i Nord West jest to już tylko po 7% w każdym.
Wykres nr 2: dystrybucja dotacji prywatnych wg regionów.
© Privat investment in Culture Survey
Podział wg sektorów
Spośród wszystkich dziedzin najwyżej dotowane są sztuki wizualne, które w okresie 2014/15 otrzymały 154 mln funtów dotacji pozarządowych, co stanowiło 32% wpłat dla wszystkich organizacji. Na kolejnych miejscach, wśród najwyżej dotowanych, były muzyka – 110 mln i 23%, teatr – 75 mln i 16%. Na drugim końcu skali są: taniec, literatura i muzea, które albo potrafią wypracować swoje własne zyski, albo objęte są stałym mecenatem publicznym.
Przyszłość dotacji w organizacjach
Według raportu organizacje raczej optymistycznie patrzą na pozyskiwanie funduszy. Ponad 60% prognozuje wzrost wypracowanych przez siebie środków i dochodów z mecenatu prywatnego. Dużo gorzej oceniają możliwość otrzymania dotacji publicznych, szczególnie na szczeblu samorządowym. Autorzy zaznaczają jednak, że badanie przeprowadzono w 2016 r., kiedy nieznane były jeszcze wyniki referendum decydującego o wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej.
Badanych pytano również o największe zagrożenia przy pozyskiwaniu funduszy. Do nich zaliczono: braki personalne i czas (63% badanych), rosnąca konkurencja w ubieganiu się o środki prywatne (52%) oraz zwalniająca gospodarka (43%).
Badanie wykazuje, że tylko 1/3 funduszy zasilających konta organizacji jest pochodzenia publicznego. Największe organizacje najskuteczniej pozyskują środki z mecenatu prywatnego – pozwala na to duża ilość członków i szeroki zakres ich kompetencji, dobrze opracowana strategia, lepsze kreowanie wartości organizacji czy zatrudnianie profesjonalnych fundraiserów. Składki członkowskie są jednym z ważnych elementów budżetu organizacji: zgodnie z raportem z przełomu lat 2014/15 członkowie wsparli swoje organizacje kwotą prawie 30 mln funtów. Angielskie stowarzyszenia bardziej skupiają się na wypracowaniu własnego dochodu i skuteczniejszym pozyskiwaniu funduszy prywatnych niż zdobywaniu środków publicznych.
———————————
Pełna treść raportu: https://www.artscouncil.org.uk/publication/private-investment-culture-survey
Spis treści numeru Kto płaci kulturze?
Meandry
Marzena Mikosz, Kto płaci kulturze?
Felietony
Marzena Mikosz, III strefa Kultury
Maciej Młynarski, Wychowanie do piękna, czyli czym jest kultura
Wywiady
Marzena Mikosz, “Polacy już dawno wyprzedzili swoje państwo” – wywiad z Andrzejem Sadowskim
Marzena Mikosz, Instrukcja obsługi sponsora. Wywiad z Ewą Łabno-Falęcką
Recenzje
Redakcja, Polskie platformy crowdfundingowe
Weronika Julia Gryczkowska, Co daje storytelling?
Publikacje
Edukatornia
Marcin Teodorczyk, Współpraca organizacji pozarządowych z otoczeniem
Kosmopolita
Jędrzej Gulczyński, Mecenat prywatny w Anglii
Sebastian Uszyński, Marzena Mikosz, Finansowanie kultury w Szwajcarii
Rekomendacje
Jerzy Mikosz, “Strategia organizacji” Krzysztofa Obłoja
Anna Chorzępa, Zarządzanie kulturą. Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim
Publikacja powstała dzięki
Funduszowi Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
