„Karol Szymanowski” to kolejny wspaniały album z serii „Warsaw Philharmonic” po nagrodzonym nagrodą Grammy „Penderecki conducts Penderecki vol. 1”.
Najnowsza płyta z serii „Warsaw Philharmonic” prezentuje dzieła wybitnego polskiego kompozytora, Karola Szymanowskiego. „Litania do Marii Panny”, „Stabat Mater” i III Symfonia „Pieśń o nocy” to trzy kompozycje, które powstały w latach 1914-1933, uznawanych za najbardziej owocne w biografii twórczej artysty.
„Litania do Marii Panny” powstała do wiersza Jerzego Lieberta (1904-1931), poety znanego z zamiłowania do liryki o treści filozoficzno-religijnej, Szymanowski zaczął ją pisać w 1930 roku.
Z kolei geneza ukończonej w 1926 roku partytury „Stabat Mater”, którą oficjalnie zamówił u Szymanowskiego polski kolekcjoner sztuki Bronisław Krystall, aby upamiętnić rocznicę śmierci swojej żony, w rzeczywistości sięga tragicznego wydarzenia z życia rodzinnego kompozytora. „Stabat Mater” jest w pochopinowskiej historii muzyki polskiej dziełem szczególnym, zdolnym intensywnie promieniować na wybitnych twórców nawet po upływie półwiecza. – pisze o utworze prof. UAM dr hab. Marcin Gmys.
Album wieńczy III Symfonia „Pieśń o nocy” na głos solowy, chór mieszany i orkiestrę (1914-1916), dzieło będące uniwersum dźwiękowej wyobraźni, w którym podmiotem lirycznym „Pieśni o nocy” jest artysta, który początkowo nie potrafi wyrażać własnych uczuć.
Kompozycje nagrane na płycie wykonali artyści Filharmonii Narodowej pod dyrekcją dyrektora artystycznego Maestro Jacka Kaspszyka, z udziałem wybitnych solistów: Aleksandry Kurzak, Agnieszki Rehlis, Artura Rucińskiego, Dmitry’ego Korchaka. Chór Filharmonii Narodowej przygotował prof. Henryk Wojnarowski.
Karol Szymanowski urodził się 3 października 1882 roku, zmarł 29 marca 1937 roku w Lozannie. W 1905 roku założył Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich, działającą pod mecenatem Władysława Lubomirskiego i promującą twórczość polskich kompozytorów współczesnych, zwaną później „Młodą Polską”. Od 1 września 1930 do 30 kwietnia 1932 pełnił funkcję rektora Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. W latach 1930-1935 mieszkał na stałe w Zakopanem, w wilii „Atma”. W latach 1933-36 koncertował jako wykonawca własnych utworów we Francji, Belgii, Holandii, Anglii, Włoszech, Jugosławii, Bułgarii, Niemczech, Szwecji, Danii, Norwegii i Związku Radzieckim. W 1936 przebywał kilkakrotnie w sanatorium w Grasse we Francji. W marcu 1937 przyjechał do sanatorium w Lozannie, gdzie zmarł. Karol Szymanowski został uhonorowany licznymi odznaczeniami. W twórczości artystycznej Szymanowskiego można wyróżnić trzy okresy świadczące o przemianach w jego myśleniu muzycznym. Pierwszy (1899-1913) można określić jako późnoromantyczny, będący dojrzewaniem artysty przyswajającego sobie zastane normy języka muzycznego i inspirującego się modernizmem w literaturze. Drugi okres (1914-1919) charakteryzuje się indywidualizmem i kształtowaniem się świadomości artystycznej, a także inspiracjami kulturami orientalnymi i antycznymi. Zaś trzeci (1920-1937) cechuje przewartościowanie dotychczasowych koncepcji artystycznych, co zaowocowało stworzeniem założeń nowego stylu narodowego tak opartego na folklorze, jak i odkrywczego pod względem środków techniki kompozytorskiej.
Jacek Kaspszyk – dyrygent
Począwszy od sukcesu w słynnym Konkursie im. Herberta von Karajana (1977), Jacek Kaspszyk dyryguje najważniejszymi orkiestrami całego świata, m.in. Filharmonikami Nowojorskimi i Berlińskimi, Bayerischer Rundfunk, RSO Berlin, Wiener Symphoniker, orkiestrami Filharmonii w Oslo, Rotterdamie oraz Czeską Filharmonią, a także Chamber Orchestra of Europe, z którą odbył tournée koncertowe po Australii. W Wielkiej Brytanii współpracował z wszystkimi czołowymi orkiestrami Londynu, a także The Hallé, Royal Liverpool, Royal Scottish, Orkiestrą Wieku Oświecenia, BBC Scottish oraz BBC Welsh, z którą zadebiutował na festiwalu BBC Proms. Artysta dyrygował również orkiestrami w Japonii, Korei i Malezji; regularnie występuje w Chinach z zespołami Filharmonii w Szanghaju, Orkiestrą Symfoniczną w Kantonie oraz China Philharmonic Orchestra w Pekinie.
Maestro Jacek Kaspszyk zajmował wiele istotnych stanowisk muzycznych w Polsce, m.in. był dyrektorem muzycznym Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia, dyrektorem artystycznym Filharmonii Wrocławskiej (obecnie Narodowe Forum Muzyki). Odniósł także wielkie sukcesy jako dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Wielkiego – Opery Narodowej. Z zespołami Teatru odbył szereg podróży artystycznych, z wielkim powodzeniem występując m.in. na Festiwalu w Pekinie, w Teatrze Bolszoj w Moskwie, Sadler’s Wells Theatre w Londynie oraz na Hong Kong Arts Festival. Trzykrotnie odbył tournée po Japonii. Brytyjski miesięcznik „Opera Now” napisał w 2004 roku, że Teatr Wielki – Opera Narodowa wypełnił miejsce na operowej mapie Europy między Berlinem i Moskwą. Jako dyrygent operowy przygotowywał przestawienia dla tak renomowanych teatrów jak Deutsche Oper am Rhein w Düsseldorffie, Opéra Comique w Paryżu, Królewska Opera Szwedzka w Sztokholmie, English National Opera, Scottish Opera, Opernhaus w Zurychu, Teatro Colón w Buenos Aires oraz ostatnio w Operze Norymberskiej.
Od września 2013 Jacek Kaspszyk pełni funkcję dyrektora artystycznego Filharmonii Narodowej. Już na początku swojej kadencji poprowadził pierwsze w historii Filharmonii koncerty transmitowane przez Internet. Wraz z Orkiestrą Filharmonii Narodowej nagrał dla Warner Classics płytę z dziełami Mieczysława Weinberga, nominowaną do nagrody „Fryderyk”.
Jego nagranie Strasznego dworu Stanisława Moniuszki dla EMI zyskało status Platynowej Płyty, rejestracja Króla Rogera Karola Szymanowskiego (CD Accord) nominowana była przez „BBC Music Magazine” w kategorii „Album Roku”, a rejestracja jego występu w ramach Progetto Martha Argerich (EMI) dotarła na drugie miejsce na liście najpopularniejszych nagrań muzyki klasycznej (Classical Charts).
Imponujący dorobek artystyczny Jacka Kaspszyka był wielokrotnie nagradzany; m.in. w ostatnim czasie artysta otrzymał prestiżowy Medal Elgara w uznaniu wybitnych interpretacji utworów tego kompozytora, a także nagrodę „Koryfeusz Muzyki Polskiej” (za koncert podczas Warszawskiej Jesieni 2013) oraz nagrodę kulturalną „Gazety Wyborczej – Co jest grane” – „Wdecha Publiczności” w kategorii „Człowiek Roku”
Tracklista:
Litania do Marii Panny op. 59 (Litany to the Virgin Mary)
na sopran solo, chór żeński i orkiestrę
do słów Jerzego Lieberta
[1] 1. Dwunastodźwięczna cytaro (Andante. Molto tranquillo)
[2] 2. Jak krzak skarlały (Andante)
Stabat Mater op. 53
na głosy solowe, chór mieszany i orkiestrę
[3] 1. Stała Matka bolejąca (Stabat mater dolorosa)
[4] 2. I któż widząc tak cierpiącą (Quis est homo qui non fleret)
[5] 3. O Matko, Źródło Wszechmiłości (O, Eia, Mater, fons amoris)
[6] 4. Spraw niech płaczę z Tobą razem (Fac me tecum pie flere)
[7] 5. Panno słodka racz mozołem (Virgo virginum praeclara)
[8] 6. Chrystus niech mi będzie grodem (Christe, cum sit hinc exire)
III Symfonia “Pieśń o nocy” op. 27 (Symphony No. 3, Op. 27 „Song of the Night”)
na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę
do słów Mevlada Djelaleddina Rumiego w przekładzie Tadeusza Micińskiego
[9] Moderato assai
[10] Allegretto tranquillo
[11] Largo
Recorded at Warsaw Philharmonic Concert Hall, DATA. Recording Producers, editing & mastering: Andrzej Sasin and Aleksandra Nagorko (CD Accord)
