Čači Vorba to działająca od 2006 r. lubelska grupa, która specjalizuje się w wykonywaniu muzyki cygańskiej, bałkańskiej oraz karpackiej. To zarazem jeden z najbardziej znanych polskich zespołów za granicą.
Čači Vorba jest laureatem tytułu „Folkowy Fonogram Roku” przyznawanego przez radiową Dwójkę za płytę Tajno Biav (2012).
[youtube_sc url=YN11mK6E9Vo]
Zespół zdobył także szereg zagranicznych nagród oraz wyróżnień, m.in. Nagrodę Niemieckich Krytyków Fonograficznych, Top of the World CD – Songlines Magazine (Niemcy), Top 10 – World Music Charts Europe, Lira Gillar – Lira Magazine (Szwecja), Mundofonias Top 10 – Radio Nacional de Espana (Hiszpania). W 2014 r. debiutowali w Wielkiej Brytanii podczas festiwalu WOMAD, utworzonego przed laty z inicjatywy artysty Petera Gabriela. Koncert transmitowany był na żywo na antenie radia BBC3.
Muzycy korzystają z tradycyjnych instrumentów typowych m.in. dla muzyki cygańskiej, rumuńskiej czy tureckiej, takich jak darbuka (bęben kielichowy), cajon (skrzynka perkusyjna), daf, riqq (bębny obręczowe) czy kabak keman (instrument smyczkowy). W skład zespołu wchodzą Maria Natanson (śpiew, skrzypce, kabak keman), Rafał Gontarski (akordeon), Robert Brzozowski (kontrabas), Sebastian Szebesta (cajon, darbuka, riqq, daf).
Čači Vorba, fot. Krzysztof Werema
źródło: cacivorba.pl
Nazwa Čači Vorba łączy dwa słowa, pochodzące z języka cygańskiego i rumuńskiego i oznacza „szczerą mowę”, bo tak określają muzykę cyganie.
[youtube_sc url=wj2xtQD_8QE]
Każdy z członków zespołu ma swoją własną, niepowtarzalną historię. Nie wyrastamy bezpośrednio z tradycji muzycznych, jakimi się inspirujemy. Każdy z nas odnalazł swoją fascynację muzyką Karpat i Bałkanów w swój własny sposób na jakimś określonym etapie życia. Tak naprawdę cały czas uczymy się tej muzyki. Indywidualnie i od siebie nawzajem. To taki nieustający i fascynujący proces – mówi kierownik artystyczny i manager zespołu, Piotr Majczyna.
Przykładem tych poszukiwań może być żywiołowa wokalistka Maria Natanson, wnuczka kompozytora Tadeusza Natansona, pochodząca z rodziny o wielopokoleniowej tradycji muzycznej. Formalną edukację muzyczną rozpoczęła w wieku 6 lat, ale już w wieku 15 lat zrezygnowała z niej i wyjechała w Karpaty, by tam podczas swej wędrówki zetknąć się z żywą tradycją muzyczną. Prawie rok spędziła w romskiej osadzie w Czarnej Górze, grając z lokalnymi muzykami i zespołami, od których nauczyła się różnych technik i stylów. Gra na skrzypcach, kemençe (turecki intrument strunowy), altówce węgierskiej (w kilku odmianach), kontrabasie, drewnianych łyżkach i kance od mleka, które należą do tradycyjnych instrumentów Romów węgierskich oraz wołoskich).
[youtube_sc url=-YPzgW3kNzE]
Sebastian Szebesta kilka lat spedził poza granicami kraju. Inspiracji poszukiwał w Irlandii i Hiszpanii, uczestnicząc w projektach związanych z jazzem, muzyką latynoamerykańską, irlandzkim folkiem, flamenco, a nawet eksperymentalnym rockiem. Droga Roberta Brzozowskiego i Piotra Majczyny wiodła przez liczne zespoły folkowe działające na Lubelszczyźnie.
Muzyka wykonywana przez zespół nie czerpie tylko ze źródeł cygańskich i rumuńskich, ale nawiązuje do tradycji bałkańskich i bliskowschodnich. Čači Vorba swodobnie łączy też muzykę etniczną z elementami jazzu, swingu, rock’n’rolla i innymi gatunkami. Zespół często określa swoją muzykę jako joc’n’roll, używając rumuńskiego słowa „joc”, które oznacza taniec i zabawę.
„Szczera mowa” znalazła odbiorców w różnych krajach Europy, a koncerty za granicą odbywają się równie często, jak w kraju. W czerwcu zespół wystąpił m.in. na poznańskim festiwalu Ethnoport, a w lipcu i w sierpniu będzie koncertował m.in. w Polsce, w Czechach, w Niemczech, na Słowacji i we Włoszech.
