Tag: Austria

Ciemne centrum

„Szorujemy chyba po dnie piekła”, powiedziała moja dziewczyna gdzieś w połowie „in vain” Georga Friedricha Haasa, które odsłuchiwałem sobie na rozgrzewkę przed polską premierą; spojrzałem na nią dziwnie, bo sam czułem się jak Magellan, przed którym wyłaniają się, jedna za drugą, wyspy nowego świata. Wyspy, oczywiście, spektralne. Wyrafinowane, pełne halucynacyjnego przepychu, harmonie. Jak dla mnie ta parada wspaniałości mogłaby trwać nie 70 minut, bo tyle zwykle zajmuje wykonanie najsłynniejszego dzieła Haasa, a 4 godziny.

Pokoncertowe impresje młodych krytyków

Muzyka współczesna może zaskakiwać, zwłaszcza gdy nie obcujemy z nią na co dzień. Przekonali się o tym studenci poznańskiej muzykologii, którzy uczestniczyli w warsztatach i koncercie zespołu airborne extended goszczącego na 47. Poznańskiej Wiośnie Muzycznej. Zapraszamy do lektury pokoncertowych wrażeń Aleksandry Babiarskiej, Barbary Borowskiej, Jakuba Kranca i Zuzanny Nalepy.

Przybysze z Italii. Pierwsze fortepiany

Włochy od antyku stanowią miejsce narodzin nowatorskich prądów, idei oraz wynalazków, które z czasem przelewają się przez Alpy i ogarniają całą Europę. Renesans, Barok, Klasycyzm, to tylko ogólne pojęcia, za którymi kryje się szereg małych odkryć i sztukateryjna materia uporządkowana przez twórców Półwyspu Apenińskiego. Patrząc na dzisiejszy fortepian, nie każdy zdaje sobie sprawę, że jego przodkowie byli Przybyszami z Italii.

Sonaty na pianoforte z akompaniamentem skrzypiec

Czy można akompaniować na skrzypcach? W postromantycznym systemie edukacji muzycznej, który w dalszym ciągu jest podstawą kształcenia młodych instrumentalistów panuje głębokie przekonanie, iż wszystkie utwory kameralne przeznaczone na skrzypce oraz instrument klawiszowy są sonatami „skrzypcowymi”. Jest to stwierdzenie bardzo dla pianistów krzywdzące.

Elementy improwizacji w muzyce fortepianowej XVIII wieku na przykładzie wybranych utworów W. A. Mozarta

Jedną z wielu mnożących się wątpliwości dotyczących wykonawstwa muzyki XVIII wieku jest zagadnienie niekompletnej notacji, która zakłada odmienny od współczesnego sposób podejścia do jej realizacji. Jak wiemy, ornamentacja stanowiła dla naszych przodków nieodłączny element praktyki wykonawczej, której charakter znacząco różnił się między sobą w zależności od położenia na mapie: podczas gdy Francja kultywowała wyrafinowaną i starannie zapisywaną ornamentację, we Włoszech ceniono improwizacyjność, nieokiełznane bogactwo i wirtuozerię zdobnictwa. Jednak wszędzie postawa muzyka była niezwykle aktywna, wymagała bowiem od wykonawcy kreatywności i w wielu przypadkach bezpośredniej ingerencji w tekst, funkcjonujący jako szkicowa wersja dzieła muzycznego, którą w pełnej postaci – za każdym razem nieco odmiennej – urzeczywistniało dopiero wykonanie.

Fortepian w Wiedniu XVIII w. – wokół Leopolda Koželuha w 200. rocznicę śmierci kompozytora

Kiedy myślimy „klasycyzm wiedeński” przed oczyma stają nam otoczone blaskiem nieśmiertelnej sławy sylwetki Haydna, Mozarta i Beethovena. Mimo iż być może zetknęliśmy się z innymi nazwiskami muzyków tamtych czasów, zdają się one dla nas stać jedynie w cieniu nazwisk wielkich twórców. Głębsza analiza źródeł dowodzi, iż “klasycy wiedeńscy”, cenieni wysoko już za życia, wpisywali się jednak w znacznie bardziej bogatą panoramę muzycznych wydarzeń rozgrywających się w jednej z najważniejszych ówczesnych artystycznych metropolii – Wiedniu. Do zapomnianych muzyków tamtych czasów należy między innymi Leopold Koželuh.

Zagubiona (autostrada) w natłoku informacji

Nie mogło być lepszej okazji do wystawienia tej opery niż festiwal filmowy. Podczas pierwszego dnia Nowych Horyzontów we Wrocławiu w Narodowym Forum Muzyki swoją polską premierę miała Zagubiona autostrada Olgi Neuwirth, z librettem noblistki, Elfride Jelinek na podstawie kultowego filmu Davida Lyncha Lost Highway.

Muzyka o długim terminie przydatności [Korespondenci]

Pęd do rozwoju oraz „życiowość” muzyki pierwszych dziesięcioleci XX wieku, które zatraciła twórczość powojenna, gloryfikował swego czasu Theodor W. Adorno. O ile z jego krytyką kompozytorów lat pięćdziesiątych trudno się zgodzić, o tyle festiwal „Festliche Tage Alter Musik” zorganizowany przez Klangforum Wien w wiedeńskim Konzerthausie pokazał, że twórczość przedwojenna nadal ma wiele uroku.

Oldskulowa przyszłość, czy kolorowa teraźniejszość? – „musikprotokoll 2015” [Korespondencja]

Pokryte kroplami logo „musikprotokoll 2015” na plakacie zapowiadającym tegoroczną edycję było niestety złą wróżbą. Jesień w Styrii okazała się niezbyt łaskawa dla słuchaczy zdążających na koncerty festiwalu muzyki współczesnej, organizowanego przez rozgłośnię ORF w ramach „steirischer herbst”, i w dniach 8-11 października cały Graz spływał deszczem. Pomimo szarzyzny za oknem, program wydarzenia prezentował się natomiast niezwykle barwnie.

Styryjska Jesień wraca do przyszłości [Korespondencja]

Nawet osoby nie zaprzątające sobie na co dzień głowy sztuką współczesną, jesienią w austriackim Grazu muszą w końcu rozbić nos o witrynę sklepową, na której umieszczono logo „steirischer herbst”. Na każdym kroku bowiem można tu natknąć się na plakaty, flagi i nalepki informujące o odbywającym się w najróżniejszych zakątkach miasta w dniach 25 września – 18 października festiwalu.