Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości to znakomita okazja do refleksji nad istotą tego, za czym stoją tak piękne i wzniosłe słowa jak ojczyzna, tożsamość jednostki i społeczeństw, kultura narodu, wolność twórcza czy ciągłość pokoleń. Żadne z tych słów nie mogłoby bowiem istnieć bez pojęcia tradycji. Dziś być może wielu przywykło do nieco pejoratywnego odbioru tego terminu, który niejako zamykać ma człowieka na to, co nowoczesne, dzisiejsze, przyszłe. Mylimy tutaj tradycję z tradycjonalizmem, który, jak na izm przystało, zatraca pierwotną wartość słowa, ograniczając je do ścisłych, skostniałych ram. Prawdziwa – żywa tradycja, to miejsce, w którym to, co stworzyły poprzednie pokolenia spotyka się z przyszłością. To spotkanie ma miejsce tu i teraz. Tradycja jest zatem pewną współrzędną teraźniejszości, którą określa nasza wizja tego, jak to, co było stanie się tym, co będzie. Tradycja jest również łącznikiem między jednostką a społecznością, z której się ona wywodzi; stanowi fundament zbiorowej tożsamości. To ona jest obfitym źródłem inspiracji dla artystów i twórców, którzy dzięki niej tworzą swe największe dzieła.
W niniejszym, poświęconym tradycji, numerze MEAKULTURY w dziale Recenzje Iwona Granacka opowie Państwu o jednym z najstarszych skarbów polskiej muzyki renesansu – Tabulaturze Jana z Lublina przy okazji nagrania dzieł z tej tabulatury przez znakomitą klawesynistkę Corinę Marti. A skoro mowa o nagraniach, to również w tym dziale znajdzie się relacja Eweliny Grygier z sesji naukowej zorganizowanej przez Instytut Sztuki PAN z okazji sto czterdziestej rocznicy opatentowania fonografu przez Thomasa Alvę Edisona.
Niedługo wkroczymy w trzecią dekadę XXI wieku. Warto zatem zobaczyć co stało się z pewnymi, już nie tak nowymi, bo przecież XX-wiecznymi, koncepcjami artystycznymi. W swej publikacji Krzysztof Marciniak przyjrzy się pejzażowi dźwiękowemu w twórczości współczesnych polskich kompozytorów.
W Edukatorni Daria Zadrożniak ukaże jak tradycja polskiej muzyki ludowej inspirowała twórczość orkiestrową największych polskich kompozytorów ubiegłego stulecia: Karola Szymanowskiego, Grażyny Bacewicz i Wojciecha Kilara.
Ponieważ okrągłą rocznicę związaną z niepodległością w tym roku celebrują nie tylko Polacy, w dziele Kosmopolita Krzysztof Bździel opowie o wyśpiewanych niepodległościach Estonii i o bogatej tradycji wspólnego śpiewania, którą posiada naród estoński, a która niejako wyniosła ten naród ku wolności.
O znaczeniu tradycji (wielu!) w swoich bogatych działaniach artystycznych opowie Bodek Janke w rozmowie z Moniką Winnicką. Rozmówczyni zaprasza nas również na poznański festiwal Sonus ex Machina, którego hasłem przewodnim w tym roku jest, jakże mocno związany z tradycją, rytuał.
Życzę przyjemnej lektury!
Spis treści numeru Z tradycją w przyszłość
Felietony:
Dorota Relidzyńska, Mazurek-reaktywacja
Wywiady:
Monika Winnicka, Rytmiczna petarda, perkusyjny zwierz… po prostu Bodek
Dorota Relidzyńska, Zwykli ludzie: jesteśmy archaiczni
Recenzje:
Iwona Granacka, Muzyczne skarby polskiego renesansu. Corina Marti i tabulatura Jana z Lublina
Publikacje:
Edukatornia:
Daria Zadrożniak, Muzyka ludowa w symfonii, czyli co może zainspirować kompozytora?
Kosmopolita:
Krzysztof Bździel, Estonia: wyśpiewanie niepodległości
Rekomendacje:
Monika Winnicka, Księżyc, gamelan, chór i elektronika – rytualna edycja Sonus ex Machina w Poznaniu
Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Kultura – Interwencje 2018
