Przyszłość będzie najprawdopodobniej spoczywała pomiędzy skrajnościami piekieł technologicznie ziszczonych i rajów zbudowanych harmonijnie.
Zdanie to pada w Fantastyce i futurologii Stanisława Lema. Dziś, stawiając pierwsze kroki w Nowym Roku, wracamy myślami z powrotem do roku 2021 – roku poświęconego pamięci wielkiego polskiego futurologa, jakim był Lem – i wspólnie zastanawiamy się nad tym, co pojęcie „futuryzmu” oznaczało kiedyś, co rozumiemy przez nie dziś i jak może kształtować się ono w przyszłości.
Obraz promujący ten numer czasopisma to dzieło Luigiego Russola – włoskiego malarza i kompozytora, jednego z głównych reprezentantów nurtu futurystycznego – zatytułowane Muzyka.
Muzyczny futuryzm sięga początków wieku XX, kiedy to twórcy włoscy postanowili podążać za duchem czasów i swoją muzykę oprzeć na dźwiękach związanych z ówczesnym rozwojem przemysłowym. Stąd Traktat Russola Sztuka hałasów, a następnie próby tworzenia nowych instrumentów – „intonarumori” – oraz wpatrywanie się w przyszłość i nowoczesność przy równoczesnym radykalnym odrzuceniu przeszłości i tradycji.
Jednak XX wiek już za nami, a my żyjemy w latach 20. XXI wieku. Czym obecnie charakteryzuje się postawa futurystyczna? Jakie idee, cechy zawiera muzyka tworzona w tym nurcie? Co pozostało po postulatach futurystów włoskich? Jakie wizje muzyki przyszłości możemy zarysować?
Próbując odpowiedzieć na te pytania, wsłuchajmy się w głosy autorów tekstów tego numeru.
Anna Wójcikowska w swoim artykule Współczesna interpretacja idei futurystycznych w utworach Marcina Stańczyka i Artura Zagajewskiego w dziale Publikacji ukazuje nam, w jaki sposób ci dwaj wyżej wymieni kompozytorzy przenoszą idee futurystyczne na grunt swojej muzyki.
Michał Janocha w wywiadzie Nowe doznania potrzebują nowej sztuki – jaka będzie muzyka przyszłości? przeprowadzonym przez Katarzynę Janus obok nakreślenia obrazu swojej twórczości, rzuca również światło na to, co współcześnie możemy rozmieć pod pojęciem „muzyki futuryzmu” oraz zarysowuje obraz muzyki przyszłości.
Akcent lemowski odnajdziemy w trzech tekstach pochodzących z konferencji LEM – Futurologia w muzyce, która odbyła się w maju ubiegłego roku na Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie. Olga Demeter w artykule „Technologie tworzą ludzie. Jeżeli zmodyfikujemy nasze ciało ludzkimi wytworami, staniemy się bardziej ludzcy”. Transhumanizm przybliży nam sylwetkę człowieka transhumanistycznego. Tomasz Gil w felietonie O czasie w nauce, muzyce i popkulturze oprowadzi nas po różnych koncepcjach czasu. Natomiast Filip Baracz, Jakub Galica i Jan Niezgoda zaznajomią nas z utworem Karola Nepelskiego „Solaris” opartym na powieści Stanisława Lema w tekście O „Solaris” Karola Nepelskiego. Pierwsze refleksje.
W recenzji Czy potrzebujemy „Diuny”? Kinga Wyskiel opowie nam o świecie przedstawionym w ekranizacji powieści Franka Herberta Diuna o tym samym tytule w reżyserii Denisa Villeneuve’a, a Paulina Podżus opisze, jaką funkcję pełni w niej muzyka. Autorki skupią się na tym, co my jako odbiorcy filmu możemy z niego wynieść i na jakie aspekty warto zwrócić uwagę.
W dziale Felietonów Mateusz Kudelski w tekście Książka udźwiękowiona nakreśli wizję przyszłości muzyki w kontekście czytelniczym. Z kolei Marta Plewka poprzez przywołanie myśli futurystów XX wieku oraz Rogera Scrutona rozważy, jaką wartość niosą za sobą nowość i tradycja w artykule Czy „nowe” zawsze znaczy „lepsze”?.
W tekście Koncertowe alter ego, czyli hologramy przejmują scenę, opublikowanym w dziale Edukatornia, Emmanuella Robak przedstawi historię pierwszych koncertów wykonywanych przez hologramy oraz zastanowi się nad tym, jak w przyszłości mogą wyglądać koncerty naszych ulubionych wykonawców.
Zapraszamy do lektury!
Lista tekstów:
- Anna Wójcikowska, Współczesna interpretacja idei futurystycznych w utworach Marcina Stańczyka i Artura Zagajewskiego TUTAJ
- Katarzyna Janus, Nowe doznania potrzebują nowej sztuki – jaka będzie muzyka przyszłości? Wywiad z kompozytorem Michałem Janochą TUTAJ
- Kinga Wyskiel, Paulina Podżus, Czy potrzebujemy „Diuny”? TUTAJ
- Tomasz Gil, O czasie w nauce, muzyce i popkulturze TUTAJ
- Mateusz Kudelski, Książka udźwiękowiona TUTAJ
- Marta Plewka, Czy „nowe” zawsze znaczy „lepsze”? TUTAJ
- Olga Demeter, „Technologie tworzą ludzie. Jeżeli zmodyfikujemy nasze ciało ludzkimi wytworami, staniemy się bardziej ludzcy”. Transhumanizm TUTAJ
- Emmanuella Robak, Koncertowe alter ego, czyli hologramy przejmują scenę TUTAJ
- Filip Baracz, Jakub Galica, Jan Niezgoda, O „Solaris” Karola Nepelskiego. Pierwsze refleksje TUTAJ
Partnerem Meakultura.pl jest Fundusz Popierania Twórczości Stowarzyszenia Autorów ZAiKS
